Ψευδάρθρωση σκαφοειδούς
Το κάταγμα σκαφοειδούς της χειρός είναι από εκείνα τα κατάγματα' που συχνότατα διαφεύγουν την διάγνωση. Σε ένα μεγάλο ποσοστό στις ακτινογραφίες που γίνονται αμέσως μετά το ατύχημα δεν φαίνεται το κάταγμα. Σε περίπτωση που τα ενοχλήματα επιμένουν θα έπρεπε μετά από 14 μέρες περίπου να γίνεται νέος ακτινολογικός έλεγχος. Στο νέο ακτινολογικό έλεγχο φαίνεται πλέον σαφέστερα το κάταγμα, λόγω των αρχομένων ήδη φαινομένων αποκατάστασης. Τα αίτια της ψευδάρθρωσης του σκαφοειδούς ευρίσκονται στην από την φύση κακή αιμάτωση των οστικών τμημάτων(κίνδυνος νεκρώσεως),στη συχνά μη ευνοϊκή πορεία της γραμμής του κατάγματος (λοξή και επιμήκη) και στη μακρόχρονη διάρκεια πώρωσης του κατάγματος (12-16 εβδομάδες) με την αντίστοιχη μακρόχρονη ακινητοποίηση σε γύψο.
Κλινική εικόνα: Πόνο στην κερκιδική περιοχή του καρπού κατά την πίεση, ωλένια απαγωγή και πρηνισμό, ως επίσης συχνά πόνο και κατά ηρεμία. Ακτινολογική εικόνα: Τα οστικά τμήματα του σκαφοειδούς εμφανίζουν σκλήρυνση συχνά διάσταση και παρεκτόπιση. Σε μακρόχρονες ψευδαρθρώσεις οστεαρθριτικές αλλοιώσεις της κερκιδικής αρθρικής επιφάνεια συχνά περιγεγραμμένες οστικές πυκνώσεις του κεντρικού κατεογοτος ως ένδειξη της νέκρωσης του οστού. Θεραπεία: Καθαρισμός της ψευδάρθρωσης και πλήρωση του κενού με σπογγώδες οστούν και με ένα φλοιοσπογγώδες οστικό μόσχευμα με παλαμιαία προσπέλαση (εγχείρηση Matti-Russe). Στη συνέχεια ακινητοποίηση για 3 περίπου μήνες.Ειτε με αγγειουμενα οστικα μοσχευματα για την αντιμετωπιση της ψευδαρθρωσης του σκαφοειδους τεχνική Zaidenberg's.
Σύνδρομο του καρπιαίου σωλήνα
Συνώνυμα: Brachialgia paraesthetica nocturna. Πίεση του μέσου νεύρου στον καρπιαίο σωλήνα.
Αιτιοπαθογένεια: Κάτω από τον εγκάρσιο σύνδεσμο ευρίσκεται ο ωοειδής καρπιαίος σωλήνας, μέσα από τον οποίο διέρχονται οι τένοντες του επιπολής και του εν τω βάθει καμπτήρα των δακτύλων, ο τένοντας του μακρού καμπτήρα του αντίχειρα και το μέσο νεύρο. Οι τελικοί κλάδοι του μέσου νεύρου ευρίσκονται μέσα στον καρπιαίο σωλήνα ακόμη ως μία κοινή δέσμη. Η κινητική δέσμη ευρίσκεται ραχιαία και νευρώνει τους μύες του θεναρός ως και τους ελμινθοειδής Ι και ΙΙ. Οι αισθητικοί κλάδοι νευρώνουν τους τρεις πρώτους δακτύλους. Για την πρόκληση του συνδρόμου πιέσεως του μέσου νεύρου ενοχοποιούνται πολλές αιτίες. Η επικρατέστερη μορφή του συνδρόμου αυτού είναι η ιδιοπαθής και συναντάται συχνότερα στις γυναίκες. Οι μετατραυματικές μορφές του συνδρόμου ,που είναι και οι σπανιότερες, διαιρούνται στις χρόνιες, οι οποίες οφείλονται σε συνεχώς επαναλαμβανόμενους μικροτραυματισμούς , π.χ. όπως στους εργάτες ορυχείων και μεταλλουργείων. Και στις οξείες μορφές, οι οποίες μπορεί να οφείλονται σε κατάγματα κερκίδας, εξάρθρημα μηνοειδούς η άλλων ιστοριών που βρίσκονται γύρω από το μηνοειδές. Μερικές φορές οι κακώσεις αυτές μπορεί να προκαλέσουν ένα σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα μετά από χρόνια. Μια άλλη αιτία του συνδρόμου, είναι η αύξηση του όγκου των ανατομικών στοιχείων που διέρχονται μέσα από τον καρπιαίο σωλήνα ( Τενοντοελυτρίτιδα, χρόνια η πολυαρθρίτιδα και η οιδηματώδη διόγκωση του περινευρίου ιστού κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης λόγω της μεγάλης τάσης δημιουργίας οιδημάτων )
Κλινική εικόνα Στο αρχικό στάδιο η κλινική εικόνα χαρακτηρίζεται από πόνο στο σημείο πιέσεως που αντανακλά στην περιοχή κατανομής του μέσου νεύρου. Επιπλέον εμφανίζεται υπαισθησία και παραισθησία στα δάκτυλα Ι-ΙΙΙ. Συχνά έχουμε νυκτερινές κρίσεις πόνου (Brachialgia paraesthetica nocturna) και το πρωί δυσκολίες στη σύλληψη. Στα προχωρημένα στάδια έχουμε ατροφία των μυών του θέναρος με απώλεια της λειτουργικότητας αυτών καθώς και αντίστοιχες αλλοιώσεις στο ΗΜΓ, μείωση της έκκρισης του ιδρώτα και τροφικές διαταραχές στην περιοχή νεύρωσης τουμέσου νεύρου. Η διάγνωση επιβεβαιώνεται με το ηλεκτρομυογράφημα και το ηλεκτρονευρογράφημα.
Ακτινολογική εικόνα Η λήψη του καρπιαίου σωλήνα, με τις λήψεις της πηχεοκαρπικής σε δύο επίπεδα, παρέχουν τη δυνατότητα να απεικονιστούν τυχόν παραμορφώσεις στα οστέινα στοιχεία του σωλήνα. Διαφορική διάγνωση Κεντρικότερα σύνδρομα πιέσεως (πίεση μέσου νεύρου κεντρικότερα, σύνδρομον στρογγυλού πρηνιστή), αυχενικό σύνδρομο,
Θεραπεία Μια συντηρητική θεραπεία μπορεί να είναι αποτελεσματική μόνο στο αρχικό στάδιο. Ακινητοποίηση σε πηχεοκαρπικό γύψινο νάρθηκα, σε συνδυασμό με αντιφλεγμονώδη μπορεί να βελτιώσουν την κατάσταση. Τοπικές εγχύσεις με αναισθητικό και κορτιζονούχο δεν πρέπει να γίνονται συχνά. Αν η συντηρητική θεραπεία μέσα σ'ένα μικρό χρονικό διάστημα δεν φέρει αποτέλεσμα, τότε πρέπει χωρίς καθυστέρηση να γίνει χειρουργική αποσυμπίεση με διατομές του εγκαρσίου συνδέσμου του καρπού. Πρέπει να ελέγχεται με σχολαστικότητα ολόκληρος ο καρπιαίος σωλήνας. Αν υπάρχει Τενοντοελυτρίτιδα των καμπτηρών των δακτύλων η σύνδρομο πίεσης ωλένιου τότε γίνεται συγχρόνως ελυτροτομή και διάνοιξη του ωλένιου σωλήνα ( Guyon) ενδεχομένως και νευρόλυση του νεύρου. Μετεγχειρητικά ακινητοποιείται σε πηχεο-δακτυλικό γύψινο νάρθηκα. Οι ενεργητικές κινήσεις των δακτύλων αρχίζουν ήδη την 3η μετεγχειρητική ημέρα. Τα αποτελέσματα είναι καλά, αν η επέμβαση γίνει πριν ακόμη εμφανισθούν μόνιμες νευρικές βλάβες.
Στενωτική τενοντοελυτρίτιδα de Quervain
Η πάθηση αφορά τον πρώτο τενόντιο οστεοινώδη σωλήνα από τον οποίο διέρχονται οι τένοντες του μακρού απαγωγού του αντίχειρα και του βραχύ εκτείνοντα του αντίχειρα.
Αιτιοπαθογένεια: Χρόνιος ερεθισμός και φλεγμονές ίσως και ρευματικής αιτιολογίας. Κλινική εικόνα: Οι ασθενείς παραπονούνται για αργά προοδευτικά αυξανόμενα ενοχλήματα και τοπικό πόνο κατά την πίεση πάνω από την στυλοειδή απόφυση της κερκίδας που αντανακλά στον αντίχειρα, παροδικά μπορεί να έχουμε το φαινόμενο του εκτινασσομένου δακτύλου. Η απαγωγή και η έκταση του αντίχειρα με αντίσταση είναι πολύ επώδυνη, ομοίως πολύ επώδυνη είναι η παθητική ωλένια απόκλιση στην πηχεοκαρπική άρθρωση (Δοκιμασία FINKELSTEIN).
Διαφορική διάγνωση: Οστεοαρθρίτιδα πηχεοκαρπικής, ψευδάρθρωση σκαφοειδούς, γάγγλια, νεοπλάσματα τενόντων και φυματίωση του τενόντιου ελύτρου.
Θεραπεία: Ακινητοποίηση (πλαστικό ή γύψινο επίδεσμο). Τοπικά εγχύσεις κορτιζόνης και σε περιπτώσεις ανθεκτικές στη συντηρητική θεραπεία ενδείκνυται η διάνοιξη του ελύτρου προς αποσυμπίεση. Βιοψία σε περιπτώσεις που η διάγνωση είναι αμφίβολη.
Εκτινασσόμενος δάκτυλος
Πρόκειται για αλλοιώσεις του ελύτρου των καμπτήρων τενόντων που οδηγούν σε στένωση αυτού, ως επί το πλείστον στο ύψος της καρποφαλαγγικής άρθρωσης. Δευτερογενώς ο ίδιος ο τένοντας διογκώνεται ατρακτοειδώς.
Κλινική εικόνα Όταν όταν το τμήμα του τένοντα, που είναι παχύτερο του φυσιολογικου περνα μέσα από το στενό τμήμα του ελύτρου (δακτυλιοειδής σύνδεσμος) δημιουργείται το φαινόμενο του εκτινασσόμενου δακτύλου, ένας χαρακτηριστικός κρότος που οφείλεται στη δύσκολη δίοδο του τένοντα μέσα από το έλυτρο. Η πάχυνση του τένοντα είναι ψηλαφητή και επώδυνη κατά την πίεση. Σε προχωρημένες περιπτώσεις λόγω του πόνου ο δάκτυλος από τη θέση κάμψης δεν μπορεί πλέον να έλθει στη θέση έκτασης ή και αντίθετα. Μια ιδιαίτερη μορφή αποτελεί η τενοντοελυτρίτιδα στο βρέφος ή στο μικρό παιδί (POLLEX FLEXUS) όπου λόγω στένωσης του δακτυλιοειδούς συνδέσμου και δευτεροπαθή ατρακτοειδή διόγκωση του τένοντα του καμπτήρα ο αντίχειρας κρατείται μόνιμα συνήθως σε κάμψη. Σε χρόνιες περιπτώσεις μπορεί να μεταπέσει σε σύγκαμψη (POLLEX RIGIDUS). Θεραπεία Στο αρχικό στάδιο αντιφλεγμονώδη τοπικά. Στα άλλα στάδια χειρουργική διάνοιξη του ελύτρου και του δακτυλιοειδούς συνδέσμου.
Ρίκνωση της παλαμιαίας απονεύρωσης (Dupuytren-Kontraktur)
Η νόσος που περιγράφθηκε το 1831 από τον Dupuytren αποτελεί μια πάθηση του πυκνού συνδετικού ιστού της παλαμιαίας επιφάνειας της χειρός, όπου πρόκειται για μια ινώδη υπερτροφία της παλαμιαίας απονεύρωσης και την δημιουργία νέου ιστού.
Αιτιοπαθογένεια Τα αίτια της πάθησης μέχρι σήμερα δεν έχουν διαλευκανθεί. Οικογενής εμφάνιση είναι συχνή. Μια σχέση ανάμεσα στους συχνούς μικροτραυματισμούς και την ρίκνωση δεν μπόρεσε μέχρι σήμερα να διαπιστωθεί. Η υπόθεση νευρογενούς αιτιολογίας βασίζεται στο γεγονός, ότι σε ένα μέρος των περιπτώσεων διαπιστώθηκαν βλάβες του ωλενίου νεύρου. Σε ένα ποσοστό πάνω από 80% έχουμε σαφείς ακτινολογικές αλλοιώσεις της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης. Σακχαροδιαβήτης και ηπατική κύρωση μπορεί να υπάρχουν σαν σύνοδες παθήσεις.
Κλινική εικόνα Η ρίκνωση Dupuytren άρχιζε ως επί το πλείστον γύρω στην ηλικία των 40 ετών με την δημιουργία ενός οζιδίου στην παλαμιαία καμπτική πτυχή πάνω από το 4ο ή 5ο μετακάρπιο και προσβάλλει κυρίως άνδρες όλων των επαγγελματικών τάξεων. Στην περαιτέρω πορεία δημιουργούνται νέα οζίδια, τα οποία συμβάλλουν σε ένα ουλώδες δεμάτιο και συμφύονται με το δέρμα. Η πάθηση εξελίσσεται με εξάρσεις και συνήθως χωρίς πόνους. Δια της αυξανόμενης σύγκαμψης ενός ή περισσοτέρων δακτύλων - σπάνια του αντίχειρα - παρεμποδίζεται σημαντικά η λειτουργική ικανότητα του χεριού.
Θεραπεία Σε ελαφρές δυσκαμψίες και ειδικά σε ηλικιωμένους ασθενείς αποφεύγεται κάθε είδος θεραπείας. Μπορεί όμως κανείς να δοκιμάσει μια συντηρητική θεραπεία με ενέσεις κορτιζόνης . Σύγκαψη μέσου βαθμού μπορεί κάλλιστα να αντιμετωπισθεί χειρουργικά με μερική ή ολική εκτομή της παλαμιαίας απονεύρωσης. Υποτροπή παρουσιάζεται συχνά και μετά την ολική εκτομή της παλαμιαίας απονεύρωσης.